DİYARBAKIR HABER- Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO) ev sahipliğinde, Türkiye’nin toplumsal ve siyasal hafızasında önemli bir yere sahip olan “Doğu Raporu’nun 30. Yılında: Dünden Bugüne” başlıklı panel düzenlendi.
DTSO Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen programda, Doğu Raporu’nun hazırlandığı dönem, geçen 30 yılda yaşanan dönüşümler ve Kürt meselesinin bugüne yansımaları kapsamlı şekilde ele alındı.
Panele, Siyaset Sosyoloğu Prof. Dr. Doğu Ergil, Gazeteci Ruşen Çakır, Yazar Mümtaz’er Türköne ve SAMER Araştırma Merkezi Koordinatörü Yüksel Genç konuşmacı olarak katılırken, çok sayıda siyasi parti temsilcisi ve sivil toplum kuruluşu da izleyici olarak yer aldı.
Mehmet Kaya: Kürt sorunu sadece güvenlik meselesi değildir
Panelin açılış konuşmasını yapan DTSO Başkanı Mehmet Kaya, Doğu Raporu’nun hazırlandığı dönemin zorlu koşullarına dikkat çekerek, iş dünyasının o yıllarda cesur bir tutum sergilediğini ifade etti.
Kaya, Kürt meselesinin uzun yıllar yalnızca güvenlik politikaları çerçevesinde ele alındığını belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Bu sorun bir terör sorunu değil; sosyolojisi, ekonomisi ve siyaseti olan bir meseledir. Bu gerçek görülmeden çözüm üretmek mümkün değildir.”
Kaya, teşvik politikalarından eğitime, tüketim harcamalarından bölgesel kalkınmaya kadar birçok alanda Doğu ile Batı arasındaki derin farklara dikkat çekti. Bölgenin teşviklerden yararlanma oranının yüzde 5’lerde kaldığını, buna karşılık Batı’da bu oranın yüzde 65’e ulaştığını vurgulayan Kaya, mevcut yaklaşımın eşitsizlikleri daha da derinleştirdiğini söyledi.
“Savaşın maliyeti değil, barışın kazancı konuşulmalı”
Türkiye’nin uzun süredir ekonomik krizle karşı karşıya olduğuna işaret eden Kaya, komşu ülkelerle ticaretin ve bölgesel iş birliklerinin önemine değinerek, güvenlik merkezli politikaların artık terk edilmesi gerektiğini dile getirdi. İş dünyası ve sivil toplumun çözüm sürecinde daha aktif rol almasının elzem olduğunu belirten Kaya, DTSO olarak bu yöndeki çalışmaları sürdüreceklerini ifade etti.
Beştaş: Kürtçe öğrenin, eşit kardeşliği birlikte kuralım
Panelde söz alan DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Meral Danış Beştaş ise Kürt meselesinin umut verici ve umut kırıcı yönlerini değerlendirdi. Beştaş, kardeşliğin ancak eşitlik temelinde ve yasal zeminde mümkün olabileceğini vurguladı.
Türkiye’de yaşayan tüm halklara çağrıda bulunan Beştaş, şunları söyledi:
“Kardeşler birbirlerinin dilini bilir. Biz Türkçe biliyoruz. Türk arkadaşlarımızı Kürtçe öğrenmeye davet ediyorum. Böylece birbirimizi daha iyi anlayabiliriz.”
Beştaş, Meclis’te kurulan komisyonlarda farklı siyasi görüşlerin ilk kez bu denli sakin ve saygılı bir zeminde bir araya gelmesini umut verici olarak nitelendirirken, barış diline geçilmemesini ise sürecin en büyük handikaplarından biri olarak değerlendirdi.
Panel tartışmalarla devam etti.
Açılış konuşmalarının ardından panel, Doğu Raporu’nun bugünkü karşılığı, Kürt meselesinde siyasal irade, toplumsal algı ve çözüm perspektifleri üzerine yapılan değerlendirmelerle devam etti.
Program, soru-cevap bölümüyle sona erdi.