DİYARBAKIR HABER – Ankara, 21 Nisan 1920-Türkiye Cumhuriyeti tarihinin dönüm noktalarından biri olan Büyük Millet Meclisi’nin açılışına dair Heyet-i Temsiliye mektubu, 23 Nisan 1920 öncesi yapılan hazırlıkları ayrıntılarıyla gözler önüne seriyor.
Genelkurmay Başkanlığı’na gönderilen ve Mustafa Kemal Paşa tarafından imzalanan belge, 23 Nisan Cuma günü Ankara’da Büyük Millet Meclisi’nin açılacağını duyuruyor. Mektupta, “Vatanın istiklâli, yüce hilafet ve saltanat makamının kurtuluşu için en mukaddes ve hayatî görev yerine getirilecektir.” ifadeleri yer alıyor.
Cuma namazı ve dua ile başlayacak
Belgede, Meclis’in açılışının kutsiyetine vurgu yapılıyor. Açılış günü olan 23 Nisan Cuma sabahı, Hacı Bayram Camii’nde kılınacak Cuma namazı öncesinde Buhârî hadisleri okunması, hutbelerde milletin bağımsızlık mücadelesine değinilmesi ve dualar edilmesi isteniyor.
Namazın ardından Sakal-ı Şerif ve Sancak-ı Şerif eşliğinde halkın katılımıyla Meclis binasına yürünecek. Bu yürüyüş, hem dini hem de milli birlik sembolü olarak tasarlanmış.
Halkın katılımı çağrısı
Heyet-i Temsiliye, sadece Ankara’da değil, tüm yurtta bu kutlu günün hissedilmesini hedefliyor.
Mektupta şu ifadeler yer alıyor: “Bu tebliğin hemen yayılması ve herkes tarafından bilinmesi için vasıtaya başvurulacak, en ücra köylere kadar ulaştırılacaktır.”
Bu çağrı, Meclis’in yalnızca bir şehir olayı değil, tüm milletin iradesini temsil eden bir hareket olduğunu vurguluyor.
Meclis’in açılışında manevî atmosfer
Mektupta, açılışın hem dini hem de milli bir merasimle yapılacağı, camilerde salâlar okunacağı, mevlid-i şerifler düzenleneceği ve halkın dualarla yeni döneme hazırlanacağı belirtiliyor. Bu yönüyle belge, o günlerde milletin moralini ve inancını canlı tutma çabasını yansıtıyor.
Altında İki Tarihî İmza
Belgenin altında iki isim yer alıyor:
- Heyet-i Temsiliye adına Mustafa Kemal
- 20. Kolordu Kumandan Vekili, Alay Kumandanı İsmet
Kurtuluş Savaşı’nın iki önemli ismi olan Mustafa Kemal ve İsmet Bey’in imzaları, belgeyi tarih açısından daha da anlamlı kılıyor. Bu yazışma, kısa süre sonra ilan edilecek ulusal egemenlik ilkesinin ilk somut adımlarından biri olarak değerlendiriliyor.
Milli Egemenliğin İlk Nefesi
23 Nisan 1920 günü, mektupta anlatıldığı şekilde gerçekleşen törenin ardından Büyük Millet Meclisi resmen açılmış, Türk milleti kendi kaderini belirleme hakkını eline almıştır. Bugün hâlâ “Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” olarak kutlanan bu tarih, o dönemde atılan bu adımın kalıcı bir sembolü haline gelmiştir.
Kaynak:
Heyet-i Temsiliye Mektubu, 21 Nisan 1920
Belge imzaları: Mustafa Kemal Paşa – İsmet Bey
Arşiv No: 20. Kolordu Erkan-ı Harbiye, Şube 1, Aded 607