DİYARBAKIR HABER - Yeni Yüzyıl Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Göyce Zengezur Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Murat Kan, Türkiye’nin tarım politikalarındaki eksiklikleri sert sözlerle eleştirerek “Bir zamanlar kendi kendine yeten Türkiye, bugün stratejik ürünlerde bile ithalat bağımlısı hâline geldi” dedi.
Tarımda gerileme alarm veriyor
Prof. Dr. Murat Kan, Türkiye’nin tarımsal üretimde yaşadığı gerilemeyi “alarm veren bir çöküş” olarak nitelendirdi. Ülkenin sahip olduğu toprak ve iklim potansiyelini yeterince kullanamadığını vurgulayan Kan, çiftçilerin ekonomik sıkıntılarının her geçen gün arttığını ifade etti:
“Bir zamanlar Anadolu, dünyanın en bereketli tarım havzalarından biriydi. Bugün birçok bölgede tarlalar boş, köylerde genç nüfus yok. Üretim yaşlanmış durumda. Çiftçi artan maliyetlere karşı ayakta duramıyor. Mazot, gübre, yem, tohum; hepsi katlanarak artıyor. Buna karşın kazanç aynı oranda yükselmiyor. Bu gidiş zinciri kırmazsak tarımsal çöküş kaçınılmazdır.”
Dünya tarımı gelişirken Türkiye geride kaldı
Prof. Kan, Türkiye’nin geniş topraklarına rağmen tarımda Hollanda gibi küçük ama yüksek teknoloji ve ihracata odaklı ülkelerin gerisinde kaldığını belirtti:
“Hollanda’nın 2024 tarım ihracatı 128,9 milyar Euro, Türkiye’nin ise yalnızca 27,6 milyar dolar. Bu fark toprak farkı değil; teknoloji, planlama, bilim ve ihracat stratejisidir. Bizim geniş topraklarımız var ama bilim ve teknolojiyle desteklenmeyen tarım verimli olmuyor.”
İthalat bağımlılığı artıyor
Türkiye’nin tarımda dışa bağımlı hâle geldiğine dikkat çeken Prof. Kan, rakamlarla tabloyu özetledi:
Tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün Türkiye toplam ihracatı içindeki payı yalnızca %3,6.
Birçok stratejik üründe ithalat bağımlılığı artıyor.
Üretim düşerken tüketim artıyor, fiyatlar yükseliyor, çiftçi giderek tarımdan kopuyor.
“Rakamlar, Türkiye’nin potansiyelinin çok altında üretim yaptığını gösteriyor. Çiftçiyi desteklemeyen, üretimi planlamayan, maliyetleri düşürmeyen hiçbir model sürdürülemez. Bugün yaşadığımız gıda enflasyonu, sadece ekonomik bir sonuç değil, tarımsal strateji eksikliğinin sonucudur.”
Tarım ulusal güvenlik meselesi
Siyasi kimliğiyle konuşan Prof. Kan, tarım politikalarının acil dönüşüm ihtiyacı olduğunu vurguladı:
“Tarım yalnızca çiftçinin sorunu değildir. Tarım, bir ülkenin geleceğini belirleyen en stratejik alandır. Üreticiyi piyasanın insafına terk eden düzeni kabul etmiyoruz. Yeni Yüzyıl Partisi olarak tarımsal reformu öncelikli hedefimiz olarak görüyoruz.”
Üreten Türkiye mümkün
Prof. Kan, Türkiye’nin tarımda yeniden güçlü bir ülke olabilmesi için önerilerini sıraladı:
Dijital tarım ve modern sulama altyapısı
Yerli tohum geliştirme programları
Kooperatifleşme ve ölçekli üretim modeli
Gençlerin tarıma yönlendirilmesi için sosyal ve ekonomik teşvikler
Planlı, ihracata dönük üretim stratejisi
Üniversite–tarla iş birliği ile bilimsel üretim modeli
“Toprak bir milletin kaderidir. Çiftçisini güçlendiren ülkeler geleceğini garanti altına alır. Türkiye bunu başaracak güçtedir; yeter ki doğru politikalarda ısrar edelim.”