DİYARBAKIR HABER- Diyarbakır, son yılların en yoğun turizm hareketliliğini yaşarken, Sur içindeki trafik, otopark ve işgaliye sorunları yeniden gündemin merkezine oturdu. Kentin tarihi dokusuyla bütünleşen Gazi Caddesi ve İçkale’nin turistik değerinin her geçen gün artması, bu bölgelerde düzenleme ihtiyacını daha görünür hale getiriyor. Turizm temsilcileri, ulaştırma uzmanları ve eğitimciler, Diyarbakır’ın turizmde yakaladığı ivmenin sürdürülebilmesi için yayalaştırma, sıkı denetim ve otopark kapasitesinin artırılması konularında ortak görüş bildirdi. Artan turist sayısına karşın altyapı sorunlarının büyüdüğünü dile getiren uzmanlar, Sur’un kültürel mirasını korumak ve kent yaşamını rahatlatmak için acil adımlar atılması gerektiğini vurguluyor.
“Diyarbakır tozunu attı, güzellikleri ortaya çıkıyor”
Diyarbakır Turizm Tanıtma Derneği Başkanı Edip Paçal, 2025 yılının kent turizmi açısından olağanüstü bir ivme yakaladığını belirterek şunları söyledi: “2025 yılı beklediğimizin çok ötesinde geçti. Diyarbakır’ın tozu kalktıkça muhteşem güzellikleri ortaya çıkıyor. Gelen herkes memnuniyetini çevresine aktarıyor. Mezopotamya Altın Üçgeni’nin kalbinde yer alan Diyarbakır, hizmet kalitesi açısından bölgenin en iyi durumdaki ili.”
Paçal, turizmdeki artışa rağmen altyapı eksikliklerinin devam ettiğini; özellikle Gazi Caddesi’nin yayalaştırılmasının artık kaçınılmaz olduğunu vurgulayarak, “Cumartesi-Pazar kısmi araç yasağı yetmiyor. Artık turizm haftanın her gününe yayıldı. Gazi Caddesi’nin en kısa sürede yayalaştırılması gerekiyor. En kötü ihtimalle sabah 09.00–18.00 saatleri arasında trafiğe kapatılmalı” diye konuştu.
İşporta Ve İşgal Sorunu: “Akşam Olunca Aynı Tablo Geri Geliyor”
Paçal, yayalaştırmanın yalnızca araç trafiğini değil, çarşı düzenini de kapsaması gerektiğini belirterek şu uyarılarda bulundu: “Gündüz işportacılar kaldırılıyor ama saat 18.00’den sonra yeniden tezgâh açılıyor. Bu da turizm açısından tezat ve rahatsız edici bir görüntü. Asıl sorun denetim eksikliği. Basit bir kontrolle bile Sur çok daha düzenli bir destinasyona dönüşebilir.”
“İçkale Yol Geçen Hanı Gibi Oldu”
Edip Paçal, İçkale’deki araç yoğunluğunun da turistik kimliğe zarar verdiğini belirterek, “İçkale’ye araç girişi yasak olmasına rağmen, bakım-onarım veya farklı gerekçelerle kamyonetler bile giriyor. Burası önemli bir turizm kompleksi, bu görüntüler Diyarbakır’a yakışmıyor. Basit bir denetimle çözülür” ifadelerini kullandı.
Turist Sayısı 100 Binden 3 Milyona: “Diyarbakır Artık Kaldırmıyor”
Turizmci Abdülkerim Karabulut ise, son yıllardaki turist artışının tarihin en yüksek seviyesine çıktığını belirterek yayalaştırmayı destekledi. Karabulut, “Eskiden Diyarbakır’a yılda 100–150 bin turist gelirken bugün 2–3 milyon turist geliyor. Lokantalar, oteller dolu. Cumartesi-Pazar uygulaması artık turizm yoğunluğunu taşımıyor. Gazi Caddesi’nin bir an önce yayalaştırılması şart” dedi.
Karabulut, özellikle Sur’daki işgaliye ve kaldırım işgali sorunlarının turizmi baltaladığını ifade ederek, “Bu işgaliye yıllardır var. Turistlere yapışan satıcılar, kaldırım işgalleri kötü bir izlenim bırakıyor. Bunların çözülmesi şehrin turizm kalitesi için hayati” şeklinde konuştu.
Uzman Uyarısı: “Sur Tamamen Araçsız Hale Getirilmeli”
Makine Mühendisi ve Ulaşım Uzmanı Nurullah Timur, Sur içinin bir açık hava müzesi olduğunu belirterek şunları söyledi: “Sur, Diyarbakır’ın hafızasıdır. Sur içi tamamen araçsızlaştırılmalıdır. Sur dışında büyük otopark alanları oluşturulmalı, girişler yürüyüşle sağlanmalı. Dolmuşların Sur içine girmesi doğru değil; 12.500 yıllık bir mirası korumak zorundayız.”
Otopark Krizi: “2025 Hedefleri Tutmadı, Sorun Derinleşiyor”
Kentteki otopark yetersizliğine dikkat çeken Timur: “Belediyenin otopark kapasitesi yetersiz. Stratejik planda 2025 için belirlenen otopark hedefi gerçekleşmedi. Otopark sorunu çözülmeden trafik de çözülmez çünkü araç sayısı sürekli artıyor” dedi.
Traifik Eğitmeni Uçaman: “Yayalaştırma Turizm İçin Kaçınılmaz”
Trafik Eğitmeni Bülent Uçaman, Sur’daki yoğunluğun her yıl arttığını ve yayalaştırmanın tek kalıcı çözüm olduğunu belirterek, “Kentin nüfusu ve turistik hareketliliği arttıkça çevre kirliliği ve trafik sorunları büyüyor. Sur’da turistik noktalara yoğun ziyaret var. Yayalaştırma artık gecikmiş bir karar” ifadelerini kullandı.
“Dağkapı Yeraltı Çarşısı Otoparka Dönüştürülmeli”
Uçaman, otopark konusunda pratik bir çözüm önerisi de sundu:
“Dağkapı’daki Dalokay yeraltı çarşısının kullanılmayan depo bölümleri kamulaştırılarak otoparka eklenebilir. Bu alan Sur’a yakın, güvenli ve stratejik bir alternatif olur.”
“Sürücüler Yer Bulamayınca Surlarda Dolaşıp Trafiği Kilitliyor”
Dağkapı’daki çok katlı otoparkın yeterince bilinmediğini belirten Uçaman, şöyle dedi; “Bilen oraya gidiyor, bilmeyen Sur’un içinde dakikalarca yer arıyor. Akşamları Dağkapı ve Urfakapı bölgesinde trafik sık sık kilitleniyor. Bu durum yayaları da zor durumda bırakıyor.”
Kalıcı Çözüm Beklentisi: “Turizm Yükseldi, Şehir Altyapısı Aynı Kaldı”
Sur içindeki otopark ve trafik sorunlarının yıllardır dile getirildiğini ancak kalıcı çözüm üretilmediğini söyleyen Uçaman, sözlerini şu şekilde tamamladı: “Bugüne kadar birçok kez gündeme geldi ama çözüm bulunamadı. Turizm her yıl katlanarak artıyor, buna karşılık altyapı aynı kalıyor. Sur’un korunması, turizmin sürdürülebilirliği ve kentlilerin yaşam konforu için yayalaştırma ve otopark planlaması acilen hayata geçirilmeli.”
Diyarbakır Turizmde Yükselişte, Altyapı Da Aynı Oranda Gelişmeli
Sektör temsilcilerinin ortak görüşü;
Sur içinin tamamen araçsızlaştırılması,
Gazi Caddesi’nin gün boyu yayalaştırılması,
İşgaliye ve işporta sorunlarının kesin denetimle çözülmesi,
Sur dışında büyük otopark alanlarının oluşturulması,
İçkale’de araç girişinin tamamen engellenmesi,
Turizm yoğunluğuna uygun yeni ulaşım planlamaları yapılması yönünde.
Diyarbakır tarihiyle, kültürüyle ve yükselen turizm grafiğiyle bölgenin en cazip merkezlerinden biri haline gelirken, uzmanların önerileri kent yönetiminin atacağı adımlar için yol haritası niteliği taşıyor.