DİYARBAKIR HABER – Diyarbakır Bakkallar, Bayiler ve Şekerciler Odası Başkanı Fahrettin Gülmüş, zincir marketlerin kontrolsüz şekilde yayılmasının mahalle bakkallarını bitme noktasına getirdiğini söyledi. Ayda 30-40 bakkalın kapandığını belirten Gülmüş, Perakende Yasası’nın acilen çıkarılması gerektiğini vurguladı. “Bakkal, mahallenin ışığıdır. Sadece ekmek, süt satan değil; zor günde kapısını çalabileceğiniz komşunuzdur” diyen Gülmüş, halkı bakkalına sahip çıkmaya çağırdı.
Diyarbakır Bakkallar, Bayiler ve Şekerciler Odası Başkanı Fahrettin Gülmüş, SEBER TV’ye konuştu. Zincir marketlerin yayılmasıyla bakkal esnafının kan kaybettiğini belirten Gülmüş, Perakende Yasası’nın acilen çıkarılması gerektiğini söyledi.
Başkanım, bakkalcılığın tarihinden başlayalım. Bakkallık ne zaman ortaya çıktı, oda ne zaman kuruldu?
Bakkallık ezelden beri var. Odamız ise 1955 yılında kuruldu. Eskiden sektörümüz çok iyiydi. Ama bugün, ulusal market zincirlerinin hızla çoğalmasıyla birlikte kan kaybediyoruz.
Peki, şu anda Diyarbakır’daki bakkal esnafının durumu nedir?
Maalesef üye sayımız giderek azalıyor. Halkımızın bakkallarına sahip çıkması lazım. Bakkal, mahallenin kileridir. Deftere yazdırır, zor günde borç verir, misafiri gelene yardım eder. Hatta anahtarını bile bakkalına bırakır. Bu, ahilik geleneğinin devamıdır.
Zincir marketlerle kıyasladığınızda fiyatlar nasıl?
Eskiden zincir marketler ucuzdu, ama artık bakkallardan pahalılar. Buna rağmen halkımız hâlâ zincir marketlere gidiyor. Orada samimiyet yok, iş sahibini tanımazsınız. Bakkal ise düğününüze, taziyenize gelir, mahallenin bir parçasıdır.
Bakkallarda hâlâ veresiye defteri var mı?
Evet, hâlâ var. Mahalleli komşusuna sahip çıkıyor ama bu yeterli değil. Zincir marketler gelişi güzel her yerde açılıyor. Buna düzenleme getirilmesi lazım.
Zincir marketlerle ilgili talepleriniz neler?
En az 1000 metre mesafe şartı konulmalı. Zincir marketler ara sokaklarda değil, ana caddelerde olmalı. Şu an köylere kadar girmiş durumdalar. Fiyat birliği yaparak ekonomiyi bile etkiliyorlar. Bu durum önlenmezse enflasyonu bile onlar belirleyecek hale gelecekler.
Kapanan bakkal sayısı nedir?
Diyarbakır’da ayda 30-40 bakkal kapanıyor. Bir zincir market açıldığında, çevresindeki en az 10 bakkalı olumsuz etkiliyor.
18 yıldır Perakende Yasası gündemde ama neden hâlâ çıkmadı?
Bu sadece Diyarbakır’ın değil, tüm Türkiye’nin sorunu. Tüm illerde bakkallar kapanıyor, işsizlik artıyor. Bir bakkal çalıştığında yanında eleman da çalıştırır, vergi öder, devlete yük olmaz.
Şu an odaya kayıtlı kaç üyeniz var?
Toplam 2200 üyemiz var. Bunun içinde bakkal, kuruyemişçi, şarküterici, şekerlemeci, kantinci de var. Bakkal sayımız ise yaklaşık 1000’e düştü. 18 yıl önce bunun en az dört katı vardı.
Talepleriniz neler?
Bakkallara faizsiz kredi verilmeli. Perakende Yasası iyileştirilerek çıkarılmalı. Elektrik desteği, Bağ-Kur primi desteği sağlanmalı. SSK’lı çalışan 7200 günde emekli olurken esnaf 9000 günde emekli oluyor. Bu adaletsizlik giderilmeli.
Vatandaşlara mesajınız nedir?
Dar günde yanınızda olan bakkalınıza, iyi günde de sahip çıkın. Mahallenin ışığıdır bakkal; gece açık olduğunda hırsızlık olaylarını bile önler.
Son olarak eklemek istedikleriniz?
Sorunlarımızın çözümü için Perakende Yasası acilen meclisten geçirilmeli. Yasa olmadığı sürece belediye de valilik de müdahale edemiyor. Aksi halde bakkallarımız tamamen yok olacak.
