özDİYARBAKIR - Mardin'de su kaynakları hızla tükeniyor ve toprağın verimliliği azalmaya devam ediyor. Uzmanlar, kuraklık ve bilinçsiz sulamanın etkisiyle Mardin Ovası'nın büyük bir tehlike ile karşı karşıya kaldığını belirtiyor. Mardin Artuklu Üniversitesi'nden Prof. Dr. Yusuf Doğan, Mardin'deki kuyu derinliklerinin 7 kat arttığını ve bu gidişatın devam etmesi durumunda obrukların kaçınılmaz hale geleceğini vurguluyor.
Kuyu derinlikleri 850 metreye kadar indi!
Mardin'de özellikle çiftçiler, yüksek elektrik tüketen motopomplarla su çekmeye devam ediyor. Dicle Elektrik, bu durumun yalnızca kaçak elektrikle sınırlı kalmadığını, aynı zamanda ciddi bir tarımsal sulama sorununa yol açtığını belirtti. 2010 yılında 100-150 metre civarında olan kuyu derinlikleri, günümüzde 800 metreyi aşmış durumda. Prof. Dr. Yusuf Doğan, "Bu rakam 7 kat arttı ve suyun bulunamaması, verimsiz topraklara neden oluyor" diyerek Mardin Ovası'ndaki ekolojik risklere dikkat çekti.
Sulama yöntemlerinin değişmesi gerekiyor
Tarımsal sulama yöntemlerinde yaşanan bilinçsizlik ve aşırı su tüketimi, su kaynaklarının hızla tükenmesine yol açtı. Prof. Dr. Doğan, "Salma sulama yöntemi hem toprağın yapısını bozuyor hem de su tüketimini üç kat artırıyor. Obruklar kaçınılmaz hale geliyor" dedi. Ayrıca, yeraltı sularının doğru kullanılmadığını belirten Harran Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu, akıllı sulama sistemlerinin uygulanmasının önemine değindi ve bu sistemlerin su tasarrufu sağladığını ifade etti.
Kaçak elektrik kullanımı maliyetleri 9 kat artırıyor
Dicle Elektrik'in verilerine göre, 100 dönümlük bir tarlayı 800 metreden su çekerek sulamak isteyen bir çiftçi, sezon boyunca yaklaşık 850 bin TL elektrik tüketiyor. Bu rakam, 100 metre derinlikte sadece 400 bin TL olabilirdi. Kaçak elektrik kullanımında ise maliyetler 9 kat artarak yaklaşık 7.5 milyon TL'ye ulaşabiliyor. Dicle Elektrik, bölgede yaklaşık 7 bin sulama kuyusunun çoğunun kaçak elektrikle çalıştığını ve bunun elektrik şebekesi üzerinde ağır bir yük oluşturduğunu belirtti.
Modern sulama yöntemleri ve eğitim
Bölgedeki su ve enerji tüketiminin sürdürülebilir hale getirilmesi için Dicle Elektrik ve üniversiteler işbirliğiyle çalışmalar devam ediyor. Uzmanlar, sulama kanallarının bir an önce devreye alınmasının ve modern sulama yöntemlerinin çiftçilere öğretilmesinin kritik önemde olduğunu belirtiyor. Aksi halde, su kaynaklarının tükenmesi ve çiftçilerin ekonomik zorluklarla karşı karşıya kalması kaçınılmaz olacak.
