DİYARBAKIR HABER- Altyapısı yıllardır ihmal edilen, yaz aylarında artan su talebiyle karşı karşıya kalan ve plansız büyümenin yükünü omuzlayan Diyarbakır’da, kentsel dönüşüm ve su yönetimi artık yeni bir perspektifle ele alınıyor.
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (DİSKİ) Genel Müdürü Mehmet Şerifoğlu ile kentin su temin stratejilerinden altyapı yatırımlarına, kayyum döneminde yarım kalan projelerden sosyal tarifelere kadar birçok başlığı detaylıca konuştuk. Şerifoğlu, kenti geleceğe hazırlarken hem sahadaki zorlukları hem de çözüm yollarını rakamlarla ve somut örneklerle paylaşıyor.
‘’2060 yılına kadar alt yapı ihtiyaçlarını karşılamayı hedefliyoruz’’
Sayın Şerifoğlu, özellikle gecekondulaşmanın yoğun olduğu mahallelerde başlatılan altyapı çalışmaları hangi aşamada? Bu bölgelerde karşılaştığınız temel zorluklar nelerdir?
‘’Gecekondulaşmanın yoğun olduğu mahallelerde uzun yıllardır ihmal edilmiş altyapı eksikliklerini gidermek bizim için bir tercih değil, zorunluluktu. 2025 yılı içinde Bağıvar, Çimenler, Talaytepe, Mezopotamya ve Eliaçık başta olmak üzere pek çok mahallede sıfırdan içme suyu ve kanalizasyon şebekeleri kurduk. Çalışmalarımızda sadece bugünü değil, önümüzdeki 25–30 yıllık demografik büyümeyi de dikkate alıyoruz. Örneğin Sur, Kayapınar ve Yenişehir ilçelerini kapsayan yaklaşık 625 milyon TL’lik altyapı yatırımıyla 2060 yılına kadar altyapı ihtiyacını karşılamayı hedefliyoruz. Ancak en büyük engel plansız yapılaşma. İmar yollarının olmayışı, kaçak yapılar ve mülkiyet sorunları hem sahaya erişimi zorlaştırıyor hem de çalışma hızımızı etkiliyor’’
‘’Yeni Yerleşim ve kırsal bölgelerde çok yönlü strateji uyguluyoruz’’
Geri kalmış veya yeni yerleşim alanlarına yönelik altyapı çalışmalarınız ne durumda?
‘’Yeni yerleşim ve kırsal bölgelerde çok yönlü bir strateji uyguluyoruz. Kulp’tan Bismil’e, Eğil’den Silvan’a kadar birçok noktada tankerle su taşıma uygulamasını sona erdirdik. Son iki ayda 800’e yakın altyapı müdahalesi yaptık. Sultan Sasa Bulvarı ve 4. Oto Sanayi Sitesi çevresi gibi yeni gelişen alanlarda kanalizasyon hatları döşendi. Lice’de 2050 yılına kadar içme suyu ve kanalizasyon sorununu çözecek büyük çaplı bir proje yürütüyoruz. Ayrıca Ergani ve Silvan’da 6 büyük altyapı projesi uluslararası hibelerle destekleniyor.’’
Diyarbakır’ın içme suyu ihtiyacının 2060 yılına kadar karşılanabileceğini söylüyorsunuz. Bu öngörüye nasıl ulaştınız?
‘’Bu öngörü; nüfus artışı, iklim değişikliği ve kentsel büyüme gibi çok yönlü etkenleri dikkate alan bilimsel modellemelere dayanıyor. İkinci İsale Hattı, Gözeli Kaynakları, derin kuyular ve yeni arıtma tesisleri bu stratejimizin temel taşları. 2015’te başlatılan İkinci İsale Hattı Projesi çeşitli nedenlerle tamamlanamamıştı. Biz bu projeyi hızlandırdık ve 2026 yılı sonunda tamamlamayı hedefliyoruz. Ayrıca Gözeli Havzası ve Hamidiye Deresi’ndeki sondajları rehabilite ettik. Şilbe Mahallesi’ne kurduğumuz 124 milyon TL’lik Paket Arıtma Tesisi, saniyede 400 litre arıtma kapasitesiyle sistemin güvenliğini artırıyor’’
Diyarbakır, Türkiye geneliyle kıyaslandığında su tarifelerinde ne durumda?
‘’Geçmişte su fiyatlarımız Türkiye ortalamasının altındaydı. Sayıştay denetimlerinde bu durum kamu zararı olarak değerlendirildi ve tarifelerde düzenlemeye gitmek zorunda kaldık. Yine de bugün Diyarbakır, büyükşehirler arasında en düşük tarifelerden birine sahip. Ayrıca sosyal destek tarifemizle, su borcu olmayan dar gelirli yurttaşlarımıza ayda 18 metreküp suyu sadece 1 TL'den sağlıyoruz. Vidanjör ve kuka hizmetleri de ücretsiz sunuluyor’’
Yaz aylarında düzenlenen su tasarrufu kampanyaları etkili oluyor mu?
‘’Kesinlikle. Bu yıl İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve İl Müftülüğü ile işbirliği yaptık. İlkokullarda “Su Elçileri Eğitim Seminerleri” düzenledik. Çocuklar bu konuda hem bilinçlendi hem de çevresine bu bilinci yaydı. Camilerde Cuma hutbeleri aracılığıyla “Su israfı haramdır, tasarruf ibadettir” mesajını verdik. Türkçe ve Kürtçe afişler, kamu spotları, billboardlar ve dijital mecralarla bu mesajı her yere taşıdık’’
Kayyum döneminde başlatılamayan veya yarım kalan projeler size nasıl bir miras bıraktı?
‘’Maalesef bu dönemde altyapı yatırımlarında ciddi aksamalar oldu. Göreve geldiğimizde sahada yarım kalmış işler ve hiç başlanmamış projelerle karşılaştık. Biz geçmişle polemiğe girmek yerine, tamamlanmamış projeleri hızla tespit edip bitirmeye odaklandık. Örneğin bazı ilçelerde yıllardır bekleyen arıtma tesislerini yeniden canlandırdık. Bu dönem bize gösterdi ki, halkın iradesiyle şekillenen yerel yönetimler kenti çok daha sürdürülebilir ve bütüncül şekilde yönetebiliyor’’
‘’En büyük sorun eski ve ihmal edilmiş alt yapıdır’’
Sizce Diyarbakır’ın bugün en büyük kentsel sorunu nedir?
‘’En büyük sorun; eski ve ihmal edilmiş altyapıdır. Bunun sonucu olarak su baskınları, yüksek kayıp-kaçak oranı ve yetersiz şebeke basıncı gibi ciddi problemler yaşanıyor. Bu tabloyu değiştirmek için Mart 2025’te 222 kilometrelik kanalizasyon ve yağmursuyu hattını içeren büyük bir projeye başladık. Hedefimiz, iki yıl içinde hem mevcut altyapıyı rehabilite etmek hem de yeni hatlarla sistemi güçlendirmek’’
Merkezi hükümet ve uluslararası kuruluşlarla ilişkileriniz nasıl?
‘’Projelerimizin çoğunu uluslararası kaynaklarla finanse ediyoruz. JICA ve Asya Kalkınma Bankası (ADB) gibi kuruluşlardan yaklaşık 84 milyon Avro hibe ve kredi desteği aldık. Bu kaynaklarla Ergani, Silvan ve kent merkezinde toplam 6 büyük altyapı projesi başlattık. İlbank’tan sınırlı da olsa kredi desteği alabiliyoruz’’
‘’Sadece yönetmiyoruz; halkımızla birlikte inşa ediyoruz’’
Kent dinamikleriyle işbirliğiniz nasıl?
‘’Bizim temel ilkemiz katılımcı yönetim. Muhtarlar, STK’lar, meslek odaları, akademik kurumlar ve yurttaş inisiyatifleriyle sürekli temas halindeyiz. Özellikle mahallelerin altyapı önceliklerini belirlerken halkla doğrudan iletişim kuruyoruz. Bu kenti sadece yönetmiyoruz; halkımızla birlikte inşa ediyoruz’
‘’Su tasarrufu konusunda duyarlılık bekliyoruz’’
Değerli katkılarınız için teşekkür ederiz. Son olarak eklemek istediğiniz bir mesajınız var mı?
‘’Diyarbakır, köklü tarihiyle geleceğe güçlü adımlarla ilerlemeyi hak ediyor. Biz de DİSKİ olarak bu kentin her köşesine hizmet götürmek, her haneye temiz su ulaştırmak ve gelecek nesillere yaşanabilir bir şehir bırakmak için çalışıyoruz. Tüm yurttaşlarımızdan da su tasarrufu konusunda duyarlılık bekliyoruz. Hep birlikte başaracağız’’
Çok Teşekkür ederim.
Ben Teşekkür ederim, iyi yayınlar…
