DİYARBAKIR HABER - (RÖPORTAJ) - 2025-2026 eğitim-öğretim yılı 8 Eylül’de başlıyor. Ancak Diyarbakır’da yeni sezon öğrenciler kadar servis şoförleri için de sancılı geçecek gibi görünüyor. Yüksek akaryakıt fiyatları, artan sigorta ve bakım giderleri, adrese dayalı kayıt sistemi nedeniyle azalan öğrenci sayısı ve en önemlisi servis ücretlerine hâlâ zam yapılmamış olması şoförleri kara kara düşündürüyor.
Diyarbakır’da yaklaşık 1000-1050 araç bu yıl öğrencileri taşıyacak. Ancak Servis Araçları Esnaf Odası Başkanı Kenan Esin, bu rakamın sezon ortasında düşeceğini söylüyor. Çünkü birçok esnaf, maliyetleri karşılayamadığı için servis taşımacılığını bırakma noktasına gelmiş durumda.
Esin, “Araç aynı araç, yakıt aynı yakıt, işçilik aynı işçilik. Batman aldı, Trabzon aldı, Sivas aldı, biz neden en düşük tarifedeyiz?” diyerek tepkisini dile getiriyor. Hem kendi esnafının hem de velilerin büyük bir belirsizlik içinde olduğunu vurgulayan Esin, yetkililere “Biz can taşıyoruz, servisçiliğin ayakta kalabilmesi için destek şart” çağrısında bulunuyor.
Biz de yeni eğitim yılı öncesinde yaşanan sıkıntıları ve çözüm önerilerini konuşmak üzere Diyarbakır Servis Araçları Esnaf Odası Başkanı Kenan Esin ile bir araya geldik.
Sayın Esin, Diyarbakır’da yeni eğitim öğretim sezonunda kaç araçla öğrenci taşınacak?
Normal şartlarda 1000 aracımız var. Son yapılan ihalenin de etkisiyle bu sayı 1050’ye çıkabilir. Yani yaklaşık 1000–1050 araçla sezona gireceğiz.
Peki servis ücretleri belirlendi mi? Akaryakıta sürekli zam geliyor.
Maalesef hayır. Defalarca dilekçe verdik ama bize herhangi bir dönüş yapılmadı. En son 2025 Mayıs ayında belirlenen tarife geçerli. O tarifeyle bu şartlarda taşımacılık yapmamız imkânsız.
Tarife ne kadar?
Kenan Esin: 0–3 km arası 1600 TL, 3–6 km arası 1650 TL. Ama bugün sadece bir aracın trafik sigortası 37 bin TL’ye çıktı. Akaryakıt zaten 60 lirayı aştı. Şoför maaşı, sigorta, servis ablası, bakım, tamir derken esnafımız büyük zarar içinde.
Diğer illerde durum nasıl?
İşte asıl sorun burada. Sivas’ta en kısa mesafe 2500 TL’den başlıyor, Trabzon’da da öyle. Batman yanı başımızda, onlar yeni tarife aldı. Biz ise hâlâ en düşük seviyedeyiz. Araç aynı araç, yakıt aynı yakıt, işçilik aynı işçilik ama biz neden bu kadar gerideyiz?
Öğrenci sayısında da düşüş var mı?
Evet, en büyük sorunlardan biri bu. Adrese dayalı kayıt sistemi devreye girdikten sonra öğrenci sayımız ciddi oranda düştü. Geçen yıl bir araçta 20 öğrenci vardı, bu yıl aynı araçta öğrenci sayısı yarı yarıya azaldı. Yeni açılan okullar da etkiledi.
Bu şartlarda servisçiler sezonu nasıl götürecek?
Açıkçası birçok esnafın sezon ortasında bu işi bırakacağını düşünüyorum. Araçlar kiraya verilecek ya da satılacak. Çünkü giderlerimiz sürekli artıyor ama gelirimiz aynı kalıyor.
Belediyenin yaptığı son ihaleyi nasıl değerlendiriyorsunuz?
Kenan Esin: 300’e yakın başvurudan 160 kişiye ihale verildi. Ancak bu ihale yanlış. Öncelikle bizlerle görüşülmeli, ihtiyaç olup olmadığı tespit edilmeli. 2007’deki plaka sistemi hâlâ baz alınıyor ama bugün araçlarımız büyüdü, koltuk sayısı arttı. Dolayısıyla yeni plakaya ihtiyaç yok aslında.
Oda olarak çözüm önerileriniz neler?
Eğer gerçekten ihtiyaç varsa, valilik, emniyet, üniversite ve bizlerin içinde yer aldığı bir komisyon kurulmalı. Gerçek tabloyu ortaya koymalıyız. Bunun yanında devletin servisçiye destek vermesi şart. Çünkü biz sıradan bir iş yapmıyoruz; insan hayatı taşıyoruz. Yeni araç almak zorundayız ama fiyatlar 3 ile 5 milyon TL arasında. Akaryakıt ve sigorta desteği sağlanmalı. Aksi takdirde bu camia ayakta kalamaz.
Servis araçları esnafı, bir yandan artan maliyetlerle, diğer yandan öğrenci sayısındaki düşüşle mücadele ediyor. Başkan Kenan Esin’in de dediği gibi “Diyarbakır servisçiliği ölüyor.” Gözler, yeni eğitim öğretim yılı başlamadan önce yetkililerin atacağı adımlarda.
