Yargı sisteminin yıllık işleyişinde önemli bir dönüm noktası olan adli tatil, yaz aylarında devreye giren ve hem hukuk insanlarını hem de vatandaşları doğrudan ilgilendiren bir süreçtir. Peki 2025 adli tatili ne zaman başlıyor, ne zaman sona eriyor? Bu dönemde hangi davalar görülüyor, hangileri erteleniyor? İşte Türkiye'deki adli tatil uygulamasının tüm detayları...
Adli Tatil 2025'te Hangi Tarihler Arasında Uygulanacak?
Her yıl belirli tarihler arasında uygulanan adli tatil süreci, Türkiye’de yasalarla net olarak belirlenmiş durumdadır. 2025 yılı adli tatili, 20 Temmuz Pazar günü başlayacak ve 31 Ağustos Pazar günü sona erecek. 1 Eylül 2025 Pazartesi günü ise yeni adli yıl, Yargıtay’daki resmi törenle başlayacak.
Bu tarih aralığında birçok mahkeme, rutin duruşmalarına ara verirken sadece belirli davalar ve işlemler devam eder. Yüksek yargı organlarında nöbetçi heyetler görev yapar ancak yalnızca sınırlı konulara ilişkin karar verme yetkisine sahiptir. Vatandaşların adliyelerdeki iş ve işlemlerinde bu dönemin etkisini bilmesi, hak kaybı yaşamamaları açısından büyük önem taşır.
Adli Tatilde Hangi Davalar Görülmeye Devam Eder?
Adli tatil boyunca duruşmaların büyük çoğunluğu ertelenirken, istisna kapsamında kalan bazı davalar ve hukuki işlemler görülmeye devam eder. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 103. maddesi uyarınca bu süreçte şu davalar adliyelerde görülmeye devam eder:
-
İhtiyati tedbir, ihtiyati haciz gibi geçici hukuki koruma talepleri
-
Nafaka, velayet, soybağı ve vesayet davaları
-
Nüfus kayıtlarının düzeltilmesine ilişkin davalar
-
İş davaları (özellikle işçinin açtığı davalar)
-
İflas ve konkordato davaları
-
Keşif ve delil tespiti işlemleri (mahkemece gerekli görülürse)
-
Tahkim ve çekişmesiz yargı işleri
-
Kanunda ivedi olduğu açıkça belirtilen davalar veya mahkemece ivedi sayılan konular
Ceza yargılamasına dair konularda da bazı işlemler adli tatilden etkilenmeden devam eder. Tutuklama kararları, sorgulamalar, yakalama işlemleri ve bazı soruşturmalar bu kapsamdadır. Bu nedenle adli tatil, tamamen bir duraksama dönemi olarak değerlendirilmemeli; vatandaşların takibini gerektiren kritik bir süreçtir.
Hangi Mahkemeler Adli Tatilde Nasıl Görev Yapacak?
Adli tatil süresince adliyelerdeki işleyiş nöbetçi sistemle devam eder. Her mahkemede duruşmalar yapılmasa da belirlenen konularda görevli hakimler ve savcılar, adliyede aktif olarak görevlerini sürdürür.
-
Nöbetçi Mahkemeler, özellikle tutuklu sanıklar ile ilgili acil yargılamaları yürütür.
-
Danıştay, sadece yürütmeyi durdurma taleplerini karara bağlar; esasa ilişkin karar verilmez.
-
Yargıtay, sadece tutuklularla ilgili dosyaları ele alır; diğer başvurular ertelenir.
-
Anayasa Mahkemesi, adli tatil uygulamasına tabi değildir; çalışmalarına yıl boyunca devam eder.
-
İcra Mahkemeleri ve İcra Müdürlükleri, tatil süresince çalışmaya devam eder ve haciz işlemleri özellikle yaz aylarında yoğunlaşır.
Bu süreçte, avukatların ve mahkeme personelinin izin durumlarına göre görev dağılımı şekillenebilir. Ancak sistemin tamamen durması söz konusu değildir.
Adli Tatil Süreleri Nasıl Etkiler?
Adli tatilin en dikkat edilmesi gereken noktalarından biri, dava ve işlem sürelerine etkisidir. HMK’nın 104. maddesine göre, adli tatile denk gelen süreler bazı davalarda otomatik olarak uzar. Örneğin:
-
Hukuk davalarında adli tatil süresine denk gelen süreler, tatilin bitiminden itibaren 1 hafta uzatılır.
-
Ceza davalarında ise bu süreler tatil bitiminden itibaren 3 gün uzatılmış sayılır.
-
Ancak İcra ve İflas Kanunu kapsamında yer alan işlemler, bu uzatma kapsamına girmez. Örneğin ihtar süreleri adli tatilden etkilenmeden işler.
Vatandaşların bu süreleri dikkatle takip etmesi gerekir. Özellikle hak düşürücü sürelerin sonunun adli tatile denk gelmesi, davanın reddine neden olabilecek riskler barındırır. Zira bu tür süreler yasal düzenlemeye tabidir ve hakimin takdirinde değildir.
Adli Tatilde Dava Açılır mı, Avukatlar Çalışır mı?
Adli tatil sürecinde dava açılması mümkündür. UYAP üzerinden dava açma işlemleri devam eder, adliyelerde görevli memurlar ve nöbetçi kalem personeli bulunur. Boşanma davası, kira tahliye davası, icra takibi gibi işlemler için adli tatil engel oluşturmaz.
Avukatlık bürolarının açık olup olmaması ise tamamen avukatların tercihine bağlıdır. Yasal olarak tatile çıkmaları zorunlu değildir. Bu nedenle birçok hukuk bürosu, iş yoğunluğuna göre yaz döneminde de hizmet vermeyi sürdürebilir.
Anlaşmalı boşanma davaları da adli tatilde görülebilir. Hakimin izinli olmaması halinde bu davalar açılıp karara bağlanabilir.
Adli Tatilde Arabuluculuk, İcra ve Noter İşlemleri Devam Eder mi?
Adli tatilin özel hukuk süreçlerine doğrudan etkisi bulunmaz. Bu nedenle:
-
Arabuluculuk başvuruları ve görüşmeleri tatil süresince yapılabilir.
-
İcra müdürlükleri ve icra mahkemeleri, çalışmaya devam eder.
-
Haciz işlemleri, özellikle yaz aylarında yoğunlaşır.
-
Noterler, adli tatil boyunca hizmet verir.
Özellikle kira tahliye süreçleri, yaz döneminde en çok açılan davalar arasında yer alır. Kira hukuku, sürelerin dikkatle hesaplandığı bir alan olduğu için adli tatil sürecinde bu davalarda işlem yapılmasına engel bulunmaz.
