özDİYARBAKIR - Diyarbakır’da faaliyet gösteren hak örgütleri, cezaevlerinde artan hak ihlallerine ilişkin kapsamlı bir rapor yayımladı. Raporda tecritten sağlık hakkının ihlaline kadar birçok alanda ciddi sorunlara işaret edildi.
Diyarbakır Barosu, Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi ve Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Yardımlaşma Derneği’nin ortaklaşa hazırladığı raporda, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan ve Erzurum cezaevlerinde yapılan gözlemler ve görüşmeler doğrultusunda hak ihlallerinin sistematik hale geldiği belirtildi.
Raporda özellikle şu başlıklara dikkat çekildi:
Tecrit uygulamaları: İmralı Cezaevi’nde tutulan Abdullah Öcalan ve diğer mahpuslar üzerindeki uzun süreli tecride dikkat çekilerek, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları gereği bu uygulamaların sona erdirilmesi ve “umut hakkı”nın tanınması gerektiği ifade edildi.
Çıplak arama ve kötü muamele: Cezaevine girişlerde mahpuslara çıplak arama dayatıldığı, bu uygulamayı reddedenlerin onur kırıcı muamelelere maruz kaldığı belirtildi.
Hasta mahpusların durumu: Revire ve hastaneye sevklerde ciddi gecikmeler yaşandığı, kelepçeli muayene ve ağız içi arama gibi uygulamaların sağlık hakkını ihlal ettiği vurgulandı.
Adli Tıp Kurumu eleştirisi: Kurumun bağımsızlıktan uzak olduğu, ağır hasta mahpuslar için verdiği kararların geç ve yetersiz olduğu ifade edildi.
Keyfi tahliye engelleri: İdare ve Gözlem Kurullarının, tahliye olması gereken mahpusların işlemlerini hukuki dayanağı olmadan engellediği kaydedildi.
İletişim hakkı ihlalleri: Özellikle sevk süreçlerinde aile ve avukat görüşmelerinin kesintiye uğradığı ve haberleşmenin engellendiği belirtildi.
Raporda ayrıca, cezaevlerinde işkence ve kötü muamele iddialarına karışan kamu görevlileri hakkında etkin ve bağımsız soruşturma mekanizmalarının devreye sokulması çağrısı yapıldı.
Hak örgütleri, cezaevlerindeki uygulamaların Anayasa, uluslararası sözleşmeler ve insan hakları normlarıyla bağdaşmadığını vurgulayarak yetkilileri derhal harekete geçmeye çağırdı.
