özDİYARBAKIR / ÖZEL HABER - Amida Höyük’te yürütülen temizlik çalışmaları sırasında, Artuklu Sarayı’na açıldığı değerlendirilen tarihi bir tünel ve içinden geçen su kanalı gün yüzüne çıkarıldı.
Kazı Başkanı Prof. Dr. İrfan Yıldız’ın verdiği bilgilere göre, höyüğün güneydoğu yönünde bulunan bu tünelin 2004 yılına kadar askeri birimler tarafından kullanıldığı belirlendi. Tünelin içinde yer alan su kaynağının, Beyan-i Menazil-i Sefer-i Irakeyn adlı eserdeki Kara Amid minyatüründe de tasvir edildiği aktarıldı.
Yaklaşık 1.85 metre yüksekliğe sahip tünelin genişliği 1.00 ile 1.80 metre arasında değişiyor. Mevcut uzunluğu 21.01 metre olarak ölçülen tünelin, Cumhuriyet Dönemi’nde örülen bir duvarla sarayla olan bağlantısının kesildiği ortaya çıktı.
Yıldız, tünelin girişinde alınan harç örneğinin Roma Dönemi’ne ait izler taşıdığını ve tünelin büyük olasılıkla bu dönemde ya da daha önce inşa edildiğini belirtti. Tünelin bir kolu İçkale’deki yapılara, diğer kolu ise İçkale Camii çevresine açılıyor.
Tarihi kaynaklara göre, El-Cezeri’nin Artuklu Sarayı’ndaki su otomasyon sistemlerinin beslendiği bu su kaynağı, günümüzde Hz. Süleyman Camii (Nasıriye Camisi) ve Arbedeş Çeşmesi’ne su sağlayan kaynaktır. Sarayda bulunan su sistemine ait kalıntılar da, bu bağlantının tarihsel doğruluğunu destekliyor.
Prof. Dr. Yıldız, bu su kaynağının ve tünelin, yalnızca bölgenin mühendislik tarihine değil, aynı zamanda İslam bilim tarihinde önemli bir yere sahip olan El-Cezeri’nin çalışmalarına da ışık tuttuğunu vurguladı.
